Ronald Weasley: Con Át chủ bài của Rowling

Tác giả: Weaslediva (The Leaky Cauldron)

Nguồn tiếng Anh: http://www.the-leaky-cauldron.org/features/essays/issue17/ronweasley-3/

Nguồn tiếng Việt: dienanh.net (DAN2)

**Lúc mình copy bài này vào Word đã không lưu tên dịch giả nên giờ không biết bạn nào đã dịch bài này cả.

**Bài viết mang tính tham khảo vì một số dự đoán của tác giả là không chính xác (dù gì tác giả bài viết này cũng đâu phải bà J.KRowling). Nhưng ít nhất chúng ta cũng có một cái nhìn toàn diện hơn về nhân vật Ron phải không nào?

**Không biết do bạn dịch giả không dịch hết hay do mình copy thiếu mà có vài đoạn trong bản gốc tiếng Anh có mà bản dịch tiếng Việt không có. Vì vậy nếu muốn xem dầy đủ thì các bạn vào link tiếng Anh nhé.

Khi gia nhập cộng đồng fan trực tuyến của HP cách đây 2 năm tôi để ý thấy rằng có nhiều nhân vật giành được sự nghiên cứu kĩ lưỡng về tính chất tượng trưng của họ. Phải chăng Harry và cụ Dumbledore là những nhân vật thần thánh? Snape là 1 tên Prince/Hoàng tử quỷ quyệt, nham hiểm? Còn Hermione tượng trưng cho thần Héc-met (thần Khoa học và Hùng biện trong thần thoại Hy Lạp)? Vậy thì Ron là ai, tượng trưng cho điều gì? Trong những câu chuyện do fan sáng tạo nên, Ron hiện lên chủ yếu ở 2 thái cực: hoặc là cậu chỉ bận bịu mỗi chuyện hôn hít Hermione hoặc cậu là 1 thằng đểu phản bội đáng ghê tởm đến nỗi Voldermort cũng phải kinh ngạc. Vì thế, tôi quyết định Ron xứng đáng có được sự nhìn nhận đúng đắn về những khả năng của mình. Tôi sưu tầm những biểu trưng xung quanh Ron và một số truyền thuyết/kiến thức có liên quan đến việc sáng tạo nhân vật. Sau đó tôi tạo ra bối cảnh “nếu như vậy điều gì sẽ xảy ra” cho tập truyện cuối cùng đồng thời với việc sử dụng những biểu tượng và truyền thuyết ở trên. Chắc các bạn sẽ thắc mắc tôi làm như vậy với mục đích gì. Đó là bởi vì cho dù tôi rất yêu thích khía cạnh hài hước của Ron, tôi không nghĩ rằng nhân vật này đơn thuần chỉ để giải trí. Trái lại tôi nghĩ Ron chính là con Át chủ bài của Rowling. Một số fan nhầm lẫn rằng Ron chỉ là 1 nhân vật hài hước quá đỗi bình thường. Vì thế, một cách châm biếm tôi cho rằng việc Rowling cố tình sử dụng các chi tiết Ron nôn ra sên, Ron mặc những bộ trang phục tức cười và Ron bị lũ chim hoàng yến tấn công để che giấu đi con Át chủ bài của bà. 

A. Sean Harris, Ronald Ridley và Jack Russell

Có 3 mối liên hệ thực tế giữa J.K.Rowling và nhân vật của bà. 

1. Đầu tiên tập truyện thứ 2 đã được dành tặng cho Sean Harris và bà nhấn mạnh Ron chịu ơn Sean rất nhiều.

2. Một mối liên hệ có thật khác là HP 4 là để tưởng nhớ một người có tên là ông Ridley. Tôi chỉ có thể tìm thêm được 1 tư liệu có liên quan đến Ridley trong cộng đồng HP mà thôi. Rowling đã kí tặng một bản sách HP 4 cho cha mình. Sau đó ông đã bán cuốn sách tại một buổi đấu giá của Sotheby. Rowling đã viết như thế này:

“Bố thân yêu, nếu con nói đó là Ronald Ridley, họ sẽ dễ dàng tìm ra người đàn ông tội nghiệp ấy… nhưng đó là lí do vì sao Ron được gọi là Ron, đương nhiên là như thế bố ạ.”

3. Mối liên hệ thứ ba đã được tiết lộ trong cuộc phỏng vấn của Rowling với Mugglenet và Leaky Cauldron (2005) khi Rowling nói thần hộ mệnh của Ron là chó sục Jack Russell. Thật là một sự trùng hợp ngạc nhiên khi Rowling cũng có một chú chó nuôi trong nhà thuộc giống chó Jack Russell.

Vậy là Ron có mối liên hệ với một người vẫn còn sống (Sean Harris), một người đã mất (Ronald Ridley) và chú chó nuôi trong nhà Rowling (Jack Russell). Qua đó có thể thấy Ron là nhân vật được Rowling sáng tạo nên từ những điều thân thuộc mà bà rất trân trọng và yêu quý. 

B. Một cái tên có thể chứa đựng những điều gì?

Trong 1 cuộc phỏng vấn với Stephen Fry: 

SF: “Theo tôi, một trong những điểm thu hút độc giả, nhất là những độc giả trưởng thành, là tên của nhân vật. Mặc dù chúng không phải là những câu đố đầy bí ẩn nhưng bà đã chọn lựa tên nhân vật rất cẩn thận. Như Malfoy chẳng hạn, nó có nghĩa là “niềm tin xấu xa.”

JKL: “Vâng, chính xác là như vậy.”

Vì thế, chúng ta sẽ xem lại các nghĩa của tên đầy đủ của Ron:

Ron = Bài hát, niềm vui; Ronald = Quyết định, phán quyết, sức mạnh.

Ronald = Lời khuyên; Ron = Uy nghi hay đầy sức mạnh.

Ronald = Old Norse Rognvaldr: “Có những sức mạnh của Chúa”.

Tên đệm của Ron là Bilius. Theo HP Lexicon: “Bilius=bilious, một trong bốn tính khí thời Trung cổ, nói đến sự nổi giận và dễ cáu gắt. Ron lấy tên đệm từ tên của người chú Bilius”.

Chắc chắn là có đôi lúc Ron rất dễ cáu giận. Tuy nhiên điều đáng chú ý ở đây là Rowling rất hay sử dụng tư liệu của người Celtic (Emerald đã nói đến điều này trong bài essay xuất sắc “ A Celtic Solution to Harry’s Conundrum”). “Bilius” có thể liên quan tới tên 1 vị thần Celtic là Bile (hoặc Bili, được phát âm là “Bee-lay).

Bile […] có thể là tổ tiên đầu tiên của cả thần linh và con người và vì thế có thể là Thần Chết, hoặc dựa trên cái tên của ông (có nghĩa là “cây”), ông đại diện cho Cây Trái Đất, đó là trục của vũ trụ và bất kì khu vực nào dành cho những nghi lễ tôn giáo.

Con trai của vua Brigus được đặt tên là Bile và ông cũng chính là vua xứ TBN. Một số ông vua Pictish (sống ở phía Bắc và trung tâm Scotland thời Tiền Trung Cổ) cũng được gọi là Bile hoặc Bili, kể cả ông vua nổi tiếng nhất, người đã phá hủy Angles at Dunnichen vào năm 685 sau CN. Cái tên Bile thu hút sự chú ý đặc biệt của sinh viên theo học ngành Thần thoại Celtic […]. “Theo truyền thống của (Anh, xứ Wales và Scotland) ông được gọi là Bel hoặc Belinus, nhưng trong tiếng Ai-len ông được gọi là Bile […]. Ngọn lửa của Beltane được thắp sáng để đánh dấu chiến công vĩ đại của ông.”

Liệu Ron có phải hi sinh tính mạng để giúp Harry đánh bại Chúa tể Voldermort? Sau cùng, những câu nói kiểu như “ Chết đi, Ron, chết đi” trong 1 cuốn sách của Rowling chắc chắn sẽ đánh gục ngay cả những người lạc quan nhất. (Người ta có thể nhạo báng những suy nghĩ của tôi về Bili và những vị vua. OK thôi, nhưng các bạn đừng nổi cáu vì chúng nhé).

C. Chồn, Cửu lý hương và Rắn thần

Có phải Weasley có nghĩa giống như con chồn?

JKR: “Ở Anh, Scotland, Wales và Ireland con chồn bị coi là điềm gở, thậm chí là con vật rất độc ác. Tuy nhiên, ngay từ khi còn bé tôi đã đặc biệt yêu thích gia đình Mustelidae (bao gồm: rái cá, chồn éc-min, chồn và chồn sương); theo tôi, chúng không hiểm ác như mọi người vẫn nghĩ.”

Harry Potter, Hermione (Ermine) và Ro Weasle-y: ba trong số 4 Mustelidae!

Như vậy là J.K.Rowling bênh vực cho loài chồn. Tôi nghĩ rằng Rowling còn chỉ ra một số ưu điểm của loài vật này thông qua các thành viên trong gia đình Weasley. “Mustelids là những thợ săn tài giỏi, một số con còn bắt được những con mồi lớn hơn chúng nhiều lần.” Các bạn còn nhớ Jack Russell là chó săn chứ? Nên chú ý là Bill Weasley là người săn tìm kho báu và Charlie Weasley làm việc với lũ rồng hằng ngày. Cả gia đình họ sống ở Hang Sóc. Cặp anh em song sinh Fred-George đã chỉ cho Harry thú vui của việc đi xuyên qua đường hầm.

Những tập truyện cổ tích và ngụ ngôn thời Trung cổ cũng có nói đến loài chồn. Những câu chuyện ấy đề cập đến việc phân loại ý nghĩa của sự sáng tạo ra các sinh vật. Hồi ấy, chồn không bị tiếng xấu như bây giờ.

Q: “Chúa dạy chúng ta điều gì thông qua rắn thần?”

A: “Rắn thần […] là vua của loài rắn. Nó chỉ cần nhìn hay thở thôi đã đủ khiến người ta phải chết. Tuy nhiên, chồn có thể đánh bại được rắn thần […]. Chúa luôn có giải pháp cho mọi vấn đề.”

Theo thần thoại của Bulfinch:

“Nhưng cái gì có thể tấn công được con quái vật khủng khiếp và không thể tiếp cận đó? Có 1 câu nói cổ là “ cái gì cũng có kẻ thù của nó” – và rắn thần chỉ run sợ trước chồn mà thôi. Rắn thần có thể nhìn hằm hằm nhưng chồn khồng sợ mà sẵn sàng xung trận trước. Khi bị cắn, chồn ăn cây cửu lý hương, loài thực vật duy nhất rắn thần không thể làm cho khô héo được. Chồn sẽ nhanh chóng lấy lại sức mạnh và ưu thế của mình và không bao giờ chịu bỏ cuộc cho đến khi kẻ thù của mình bị đánh gục.”

Một nguồn thông tin khác cũng lưu ý rằng 1 điểm yếu của rắn thần là gương. Hơn nữa:

“Trước đây người ta tin rằng nếu rắn thần bị giết bởi 1 ngọn giáo từ trên lưng ngựa, sức mạnh của thuốc độc nhiễm qua vũ khí đó sẽ giết chết cả người và ngựa.”

Theo truyền thuyết thời vua Arthur, “Ron” là tên ngọn giáo tin cật của vua Arthur. Cái tên này bắt nguồn từ Rhongomyniad. 

Chẳng phải là thú vị sao khi J.K.Rowling, một người rõ ràng là đã học về thần thoại và, Merlin’s Beard, và những truyền thuyết thời Arthur, lại chỉ đề cập đến mỗi gà trống và gương soi trong HP 2? Bà đã không hề nói gì tới chuyện một con chồn, nếu nó ăn cây cửu lý hương, có thể đánh bại được rắn thần và những hiệp sĩ dùng giáo cũng có thể giết rắn thần. Liệu chúng ta có tin rằng bà đã hoàn toàn quên đi mối liên hệ đầy tính thần thoại giữa rắn thần và chồn và chỉ vô tình thể hiện điều đó qua cái tên Weasley?

Câu trả lời đã có trong tập 6. Ron bị nhiễm độc và viên đá của Harry đã cứu cậu ấy, rồi cuối cùng cây cửu lý hương của bà Pomfrey đã chữa khỏi bệnh cho cậu. Vậy là J.K.Rowling đã hoàn toàn không quên mối liên hệ giữa chồn và cây cửu lý hương.

D. Dog Keeping

Jack Russell Terrier là một giống chó săn. CLB Jack Russell Terrier có nói: “Không thể nghi ngờ gì về lòng trung thành của Jack Russell bởi vì đó là loài chó săn có thể tóm đc những con mồi lớn gấp đôi thậm chí là gấp nhiều lần chúng. Chúng cần sự huấn luyện kiên quyết, nhất quán và có trách nhiệm; đó là giống chó thông minh, quyết tâm và gan dạ.” Vì thế có lẽ chuyến đi tìm những Trường Sinh Linh Giá của Harry sẽ đc hỗ trợ bởi việc có một người bạn vốn là thợ săn bẩm sinh với phẩm chất thông minh, dũng cảm và gan dạ. Nếu như TSLG Ravenclaw là một Frisbee (mình k nhớ chính xác cô LL dịch từ này là gì) thì Harry quả là may mắn. (Đồng thời tôi cũng nghĩ rằng chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng Hermione sẽ là một người huấn luyện kiên quyết, nhất quán và có trách nhiệm của Ron). Sau khi săn tìm được các TSLG cho Harry, Ron cử thần hộ mệnh của mình đến cắn vào mắt cá chân của bất kì tên giám ngục xuất hiện trước mắt. (Nhưng liệu bọn chúng có mắt cá chân k nhỉ? Với việc chúng mặc đồ đen, chúng ta khó mà biết chính xác được.) Hoặc có lẽ thần hộ mệnh Terrier sẽ lớn lên với kích thước khổng lồ và coi lũ giám ngục là mấy thứ đồ chơi mà thôi. (Đùa chút thôi! Nhưng nếu là fan thật sự của Ron thì bạn không thể không có máu hài hước được)!

E. Dumbledore và gia đình Ron

Trong tập truyện đầu tiên, giáo sư Dumbledore xuất hiện với hình ảnh của một người cao lớn với chiếc mũi khoằm đặc trưng. Cụ thích ăn kẹo sirô chanh (còn gọi là Giọt Chanh) của dân Muggle và có cái đồng hồ rất “funky”. Chúng ta gặp Ron vài chương sau đó. Đó là một cậu bé cao dong dỏng nghiện ăn kẹo. Khi đọc các tập truyện tiếp theo, chúng ta mới biết Dum thời trẻ cũng có mái tóc màu đỏ và Ron khi lớn lên cũng được tặng một cái đồng hồ giống như của cụ Dum. 

Cá nhân tôi nghĩ nhà Weasley và Dum có quan hệ với nhau. Khi nhận ra rằng các phù thủy thực ra đều có một mối liên hệ gì đó với nhau thì các bạn sẽ không cho rằng đó là một giả thuyết vô căn cứ nữa. Khi thảo luận về tấm thảm thêu của gia đình Black, Sirius đã nói đến việc Molly không phải là họ hàng với mình. Vậy tôi đoán rằng mối liên hệ giữa GS Dum và nhà Weasley bắt nguồn từ bên gia đình Molly, nhà Prewetts.

Liệu Ron có thích chàng trai Albus Dumbledore trẻ tuổi vì họ có liên quan đến nhau? Nếu vậy, điều gì sẽ xảy ra nếu cậu ấy uống qua nhiều Aging Potion? Có thể Ron sẽ trông giống cụ Dum, người mà chúng ta đều khâm phục và yêu mến, cũng là người duy nhất mà Vol phải e sợ. 

Chúng ta đều biết Harry là Người được chọn với dấu hiệu rất quan trọng là vết sẹo trên trán. Tại sao chỉ có những gì Vol chọn mới là quan trọng? Chẳng lẽ việc Harry chọn ai là bạn không quan trọng sao? Người bạn Harry chọn chính là cậu bé “marked on the nose” đã rất thân thiện với mình trên tàu tốc hành đến Hogwarts. Sau cùng, chỉ có 3 người được nhận giải thưởng về sự phục vụ đặc biệt cho trường: Tom Riddle, Jr., Harry và Ron. Điều đó có nghĩa là Ron đóng vai trò rất quan trọng trong việc đánh bại chúa tể Vol.

G. Nagini và Acromantulas

Rất nhiều người, kể cả GS Dum cũng suy đoán rằng Nagini là TSLG. Nếu vậy, nó phải bị tiêu diệt và có lẽ sẽ được dùng để làm thành những đôi bốt hoặc một cái ví cũng nên.

Bây giờ chúng ta sẽ xem xét phép ẩn dụ về rắn thần:

Vi Vua của các loài rắn (King of Serpents) chính là rắn thần (basilik) nên nếu Vua của các loài rắn (Slytherin) tương đương với Vol thì Vol tương đương với Rắn thần.

Một mảnh hồn của Vol được chứa trong Nagini và nó tương đương với rắn thần (hiểu theo nghĩa ẩn dụ). 

Arthur Weasley đang bảo vệ lời tiên tri khi Nagini đến nơi trú ẩn của Hội Phượng Hoàng. Ron, trong tập 7, có lẽ sẽ bảo vệ Harry, “harvest” của lời tiên tri. Ron có thể trả thù cho vụ tấn công cha mình và bảo vệ Harry bằng cách giết chết Nagini. Trong HP 1, trong ván cờ, con Vua trắng đại diện cho Vol và con Hậu trắng đã đánh bại Ron. Nếu đối với chúa tể Vol Nagini là một nữ hoàng thì có lẽ trong tập truyện cuối cùng chúng ta sẽ thấy sự đảo ngược: lần này Ron sẽ đánh bại nữ hoàng.

Chúng ta đều biết rằng Nagini, tay sai của Vol, khi cắn ai đó có thể tạo ra những vết thương bị nhiễm độc khiến nạn nhân chảy máu cho đến chết. Nói về chất độc, trong viên sỏi dê mà Harry nhét vào miệng Ron ở tập 6 có gì không nhỉ? Điều gì sẽ xảy ra khi Ron không tiêu hóa nổi viên sỏi đó? Liệu nó sẽ cứ ở mãi trong người Ron và hạn chế được chất độc? Viên sỏi dê có nguồn gốc từ những con dê và bạn buộc phải thừa nhận là Ron ăn nhiều như dê thôi. Có lẽ cây cửu lý hương và sỏi dê sẽ giúp Ron chống được nọc độc của Nagini.

H. The King Knight’s Gambit

Trong suốt các tập truyện, Her đã giúp Harry học trong khi Ron khuyến khích Harry chơi Quidditch và chơi cờ. Để thành công, Harry không thể chỉ chúi đầu vào mỗi việc học hoặc suốt ngày chơi bời được, cậu cần sự cân bằng. Người ta có thể dễ dàng nhận ra sự giúp đỡ của Her nhưng sự hỗ trợ của Ron đối với Harry thì không. Nhưng Harry phải học đánh cờ với Ron để chuẩn bị cho việc đánh bại Vol. Để trở thành thủ lĩnh trong trận chiến cuối cùng, Harry cần học về tinh thần làm việc đồng đội thông qua việc chơi Quidditch và làm đội trưởng của những cầu thủ có vấn đề, như Ron chẳng hạn.

Harry không tự đặt lại tên mình nhưng cậu được gọi là Người được chọn, đó quả là Big Deal. Tom Marvolo Riddle đã đổi tên là Chúa tể Voldermort, Snape gọi mình là Hoàng tử máu lai. Ron bị học sinh nhà Slytherins gọi là Vua một cách đầy chế nhạo nhưng sau đó cái tên này đã được cả nhà Gryffindors chấp nhận.

Tôi nghĩ rằng tước hiệu Vua cũng là một Big Deal. Đó là một đầu mối không dễ phát hiện bởi vì tập trung vào chi tiết Ron là một Thủ quân không chắc chắn thì dễ hơn tập trung vào sự thật là Rowling đã đặt cho Ron một cái tên hoàn toàn phù hợp với Rowling quả là một nhà văn quá tử tế khi vô tội vạ gọi nhân vật của mình là Vua, đặc biệt là những nhân vật chính cần những tên gọi thích đáng. 

Bạn có biết rằng “Howler” trong môn cờ được dùng để chỉ những nước đi sai lầm? Vì thế Rowling đã cho Ron, một tay chơi cờ tuyệt hảo một nước cờ sai. “To hang” là một thuật ngữ khác có nghĩa là sẵn sàng để làm tù nhân. Trong môn đánh cờ, “The King’s Knight Gambit” là nước cờ mở đầu theo đó 1 đấu thủ thí quân để được lợi thế hơn sau đó. Bạn “hang” quân Mã và để bị chiếu tướng. Đó là những gì đã xảy ra trong tập 1 khi Ron bị quân Hậu trắng đánh bại. Rất nhiều fan suy đoán rằng trong tập 7, Ron có thể sẽ chấp nhận gặp nguy hiểm để giúp Harry chiến thắng trong trận chiến cuối cùng với Vol.

I. Rồng đỏ và rồng trắng

Theo truyền thuyết thời Arthur, vua Vortigen gặp nhiều khó khăn khi xây tháp, cứ xây lên lại bị lún xuống. Merlin đã nói cho Vortigen biết rằng chính việc rồng đỏ và rồng trắng giao tranh trong lòng đất đã gây ra những trở ngại đó. Sau đó không lâu, Pendragon, cha của vua Arthur, xuất hiện. Pendragon có những phẩm chất của Rồng Đỏ và Vortigen có những phẩm chất của Rồng Trắng. Pendragon sẽ đánh bại quân Vua trắng Vol, ý tôi là quân Vua trắng Vortigent. 

Liên hệ với HP, liệu Ron có phải là rồng đỏ và Draco là rông trắng? 2 phù thủy thuần chủng này chính là sự thu nhỏ của thế giới phù thủy. Nếu họ phải đối mặt với nhau, người chiến thắng sẽ không phải là Draco. Cũng giống như khi Harry chiến đấu với Vol, người chiến thắng không thể là kẻ ủng hộ sự nô dịch và những định kiến lỗi thời.